اثر اندازه روشنه، موقعیت مکانی و شدت نور نسبی بر رشد و زنده مانی نهال های بلندمازو، افرا شیردار و توسکا ییلاقی در نخستین سال کاشت در جنگل شصت کلاته گرگان

از آنجایی که نور یکی از عوامل اکولوژیک اساسی تعیین کننده وضعیت و موفقیت تجدید حیات گونه ها در جنگل های متراکم می باشد، این تحقیق با بررسی تاثیر اندازه روشنه، موقعیت مکانی و شدت نور نسبی بر ویژگی های سه گونه بومی توسکا ییلاقی، بلندمازو و شیردار به دنبال یافتن بهترین اندازه روشنه، موقعیت مکانی و شدت نور نسبی برای رشد و زنده مانی بهینه هریک از گونه های ذکر شده می باشد. بدین منظور 6روشنه با اندازه های متوسط (200تا500 مترمربع) و بزرگ (بزرگتر از 500 مترمربع) در جنگل شصت کلاته گرگان انتخاب و 5 پلات 36 مترمربعی در جهت های مرکز، شمال، جنوب، شرق و غرب روشنه ها مشخص و در هر پلات 12 نهال از هر گونه کاشته شد. جهت اندازه گیری شدت نور نسبی در هر پلات از دوربین مجهز به عدسی چشم ماهی استفاده شد و در نهایت عکس های تهیه شده بوسیله نرم افزار gla مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. جهت آنالیز داده های مربوط به ویژگی های کمی نهال ها از روش تجزیه واریانس طرح کرتهای 2 بار خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش اندازه روشنه شدت نور نسبی از 37/17 درصد به 59/27 درصد افزایش می یابد که این تفاوت در سطح اعتماد 95 درصد معنی دار بود. همچنین نتایج نشان داد که شدت نور نسبی در موقعیت های مختلف درون روشنه اختلاف معنی داری داشت و به ترتیب موقعیت های مرکز با 13/33 درصد، غرب با 14/26 درصد، جنوب با 25/21 درصد، شرق با 90/16 درصد و شمال با 98/14درصد دارای بالاترین شدت نور نسبی بودند. نتایج نشان داد که هر سه گونه در روشنه های بزرگ (شدت نور نسبی 59/27 درصد) دارای بهترین عملکرد رویشی بودند. همچنین نتایج نشان داد که گونه های شیردار و بلندمازو در روشنه ها متوسط (شدت نور نسبی 37/17 درصد) و گونه توسکا در روشنه های بزرگ (شدت نور نسبی 59/27 درصد) دارای بالاترین نرخ زنده مانی بود. بر این اساس توصیه می گردد که در جنگلکاری های درون روشنه جهت دستیابی به بالاترین میزان استقرار نهال ها، از دو گونه شیردار و بلندمازو در روشنه های متوسط و از گونه توسکا در روشنه های بزرگ استفاده شود.